بهترین زمان برای رفتن به مهد کودک فرزندتان را بشناسید

هر اندازه فرزند خود را دوست دارید، چند برابر تربیت او را دوست داشته باشید

مادران اولین و مهم‌ترین اولویت زندگی خود را فرزندشان قرار می‌دهند. برای اعضای هر خانواده به ویژه مادران بسیار مهم است که فرزندان خود را در چه محیطی قرار می‌دهند. مهد کودک اولین مکانی است که کودک بعد از محیط خانه در آن قرار می‌گیرد. همان اندازه که فرزند خود را دوست داریم باید مسئله تربیت فرزند را نیز دوست داشته باشیم. چگونگی تربیت فرزند یکی از مهم‌‌ترین مسئولیت‌های ما در قبال به دنیا آوردن کودکانمان است.

مهد کودک اولین چالش برای هر کودک:

یکی از چالش‌های مهمی که کودک دیر یا زود با آن رو‌به‌رو می‌شود، رفتن به مهدکودک است. مهد کودک یک محیط اجتماعی با گروهی از هم سن و سالان کودک و مربیان آن‌ها می‌باشد.

در این محیط، کودکان را در زمینه‌های برقراری ارتباطات اجتماعی، انواع بازی‌های مناسب با سن کودک، رفتارهای صحیح با دیگران و موارد مشابه رشد می‌دهند. این که مهد کودک محیطی مناسب برای رشد رفتارهای اجتماعی کودک به حساب می‌آید صحیح است. اما باید مسائلی از قبیل سن کودک و میزان آمادگی او برای رفتن به محیط کودکستان و دور بودن از والدین و محیط خانه را نیز در نظر گرفت.

اولین سوالی که والدین را درگیر خواهد کرد؟

اولین سوالی که برای والدین پیش می‌آید این است که سن مناسب برای فرستادن کودک به مهد کودک چه سنی است؟
احساس نیاز والدین برای پیدا کردن پاسخ درست این سوال ما را به تحقیق در این زمینه وا داشته و گردآوری این مقاله حاصل تحقیقات و نتایج حاصل شده از آن است.

برای فرستادن کودک به مهدکودک باید شرایط مختلفی را در نظر بگیرید:

سن کودک:

اولین نکته سن کودک است. تاکنون ما جایی ندیده‌ایم که  به صورت قطعی و رسمی به این مسئله اشاره‌ای شده باشد. زیرا این مسئله برای هر کودک متفاوت بوده و ارتباط ویژه‌ای با خود کودک، روحیات و شرایط والدین دارد. کارشناسان به این نکته اشاره دارند که فرستادن کودکان زیر ۳ سال به مهد کودک جایز نیست، اما خب باید شرایط والدین شاغل را نیز در نظر گرفت.

مهد کودک، پرستار یا مادر بزرگ، مسئله این است!؟

برای حل این مسئله راه‌حل‌های دیگری نیز ذکر شده است. بسیاری معتقدند که برای کودکان زیر ۳ سال می‌توان پرستار استخدام کرد. برخی دیگر معتقدند که بهتر است یکی از مادربزرگ‌ها مسئولیت نگهداری از کودک را در ساعاتی مشخص بر عهده بگیرد.

اما در رابطه با این موضوع نیز شرایط و نکاتی وجود دارد:

پرستار:

• پیدا کردن پرستاری مطمئن و امین که بتوان فرزند، منزل و بخش‌هایی از زندگی شخصی خود را به او سپرد، کمی دشوار است.
• مسئله بعدی هزینه است، هزینه استخدام پرستاری که به صورت خصوصی در اختیار فرزند شما باشد به مراتب چند برابر مهد کودک است. به همین دلایل است که بسیاری از افراد در مرحله اول قید این گزینه را خواهند زد.

مادربزرگ:

در رابطه با پرستاری مادربزرگ‌ها نیز مسئله مهمی که بحث برانگیز است، تفاوت نحوه تربیت مادر بزرگ با خود مادر می‌باشد. سن مهم و پرتنش کودک برای آموختن یک سری مسائل تا ۷ سالگی می‌باشد. تحقیقات نشان می‌دهند کودکانی که زیر نظر مادربزرگان خود تحت پرستاری و تربیت هستند، طرز فکر متفاوت‌تری نسبت به کودکان با پرستار جوان ومهدکودکی دارند.

درست است مادربزرگ‌ها بعد از والدین نزدیک‌ترین و معتمدترین فرد به کودک هستند، اما باید مسائلی نظیر تفاوت تربیت امروزی با تربیت مادربزرگ، کم حوصله بودن مادربزرگ‌ها به دلیل کهولت سن و برخی مسائل دیگر را نیز در نظر گرفت.

مهد کودک:

کودکان مهدکودکی از روابط اجتماعی و استقلال بالاتری برخوردار هستند. این کودکان ترس و اضطراب از جدایی کم‌تری را تجربه می‌کنند به نسبت کودکانی که بیشتر وقت خود را در کنار والدین و یا خواهر برادر خود سپری کرده‌اند. مهد کودک محیطی که تقریبا تعدا بالایی از کودکان با خانواده‌ها و تربیت‌های متفاوت را در خود جای داده است. در اوایل ورود فرزند شما به مهد کودک، احتمال اینکه کودک شما یک سری کلمات و رفتارهای جدید را از خود نشان دهد بسیار زیاد است. اما این دلایل برای خودداری از فرستادن کودک به مهد صحیح نیست. زیرا در نهایت کودک در سن ۷ سالگی باید وارد جمع متفاوت‌تری از خانواده خود یعنی محیط مدرسه شود. پس اگر از سنین پایین‌تر این تجربه را داشته باشد که چه بهتر.

اگر نمی‌توانید طبق آمار فرزند خود را به مهد کودک بفرستید؟

در نهایت برای رسیدن به پاسخ این پرسش باید گفت: آمار کلی نشان می‌دهد که رده سنی ۵ و ۶ سال مناسب‌ترین سن برای فرستادن کودکان به مهدکودک است. اما والدینی که مجبور به فرستادن کودکان خود به مهد زودتر از این رده سنی هستند باید به یک سری مسائل قابل اهمیت، توجه کنند.

کودکانی که در رده سنی ۳ تا ۵ سال به مهد کودک فرستاده می‌شوند باید این شرایط را داشته باشند:

1. توانایی مراقبت از خود
2. روابط اجتماعی صحیح
3. توانایی دفاع از حقوق خود
4. آمادگی جدایی از والدین

توانایی مراقبت از خود:

زمانی که کودک به مهد کودک فرستاده می‌شود باید توانایی مراقب از خود را داشته باشد. انجام دادن کارهایی از قبیل غذاخوردن، لباس پوشیدن، شستن دست‌ها را باید به کودک خود آموزش داده باشید. زیرا مربی مهد نمی‌تواند به تنهایی و به صورت خصوصی این آموزش‌ها را به تک تک کودکان بدهد. پس بهتر است این کارها را از سنین پایین به کودکان خود بیاموزیید تا با قرار گرفتن در چنین محیط‌هایی دچار سردرگمی و ناتوانی نشوند.

روابط اجتماعی صحیح:

والدین باید پیش زمینه مناسبی  از رفتارهای ابتدایی با سایر افراد با به کودکان خود بیاموزند. زمانی که کودکی وارد یک محیط جدید به نام مهدکودک می‌شود و با تعدادی از  کودکان همسن خود در یک محیط بسته قرار می‌گیرد، باید بتواند رفتارهای درستی که یاد گرفته را اجرا کند.

برای مثال کودکی که در محیط مهدکودک قرار می‌گیرد، باید رفتارهای اجتماعی اولیه از جمله سلام کردن، بازی کردن دسته جمعی، نترسیدن از شرکت در جمع و همکاری با جمع را آموزش دیده باشند.

 توانایی دفاع از حقوق خود در مهد کودک:

زمانی که کودک را به کودکستان می‌فرستید یکی دیگر از آمادگی‌هایی که باید در او ایجاد شده باشد، توانایی دفاع از حقوق خودش است. کودکی که قرار است چند ساعت از روز را خارج از محیط خانه بگذراند باید بتواند از حقوق خود دفاع کند. باید بتواند خواسته خود را برای بزرگترها بازگو کند. برای مثال زمانی که کسی خوراکی کودک را از او می‌گیرد باید بتواند از حق خود دفاع کرده و این مسئله را یا به تنهایی و یا با بازگو کردن برای مربی حل کند.

یک تمرین ساده برای والدین:

تمرینی برای اجرای این آموزش‌ها بر روی کودک: والدین می‌توانند زمان‌هایی را در شهربازی، مهمانی‌های خانوادگی، کارگاه‌های مادر و کودک و هر جمعی خارج از خانه، برای کودک خود اختصاص دهند. کودک را در موقعیت قرار داده و رفتارهای او را زیر ذره‌بین خود قرار دهید. با این کار والدین ضعف‌های کودک خود را شناخته و بهتر می‌توانند بر روی آن‌ها کار کنند و نکات لازم را آموزش دهند.

 آمادگی جدایی از والدین:

یکی دیگر از مهم‌ترین مسائلی که باید در زمان فرستادن کودک به مهد کودک در نظر گرفته شود، مسئله آمادگی جدایی کودک از والدین به خصوص والد برتر یعنی مادر است. اگر این مسئله به درستی و موشکافانه و با در نظر گرفتن روحیات فرزندتان انجام نشود، می‌تواند ضربه جبران ناپذیری به روحیه و احساسات او وارد کند.

مادرانی که کودک خود را بدون پیش زمینه و آمادگی‌های لازم به مهد می‌فرستند:

بنظر شما چه اتفاقی برای کودکی که هیچ پیش زمینه‌ای از مهد و یا تجربه‌ی جدایی از والدین به مدت چند ساعت در روز را ندارد، خواهد ‌افتاد؟

این کودک در آینده‌ای نه چندان دور به کودکی ترسو، پرخاشگر، بدون اعتماد بنفس، منزوی و لجباز تبدیل خواهد شد.

جدا شدن یکدفعه‌ای کودک از والدین حس سرخوردگی و رها شدن را به او منتقل خواهد کرد. کودک احساس دوست نداشته شدن را از والدین خود خواهد گرفت. به همین دلایل است که فرستادن بدون برنامه کودک به محیطی دور از خانه و غیرمعمول کار اشتباهی خواهد بود.

هر مشکلی راه حلی نیز خواهد داشت!

حال بیایید به راه حل این ‌مسئله بپردازیم؛ چه کنیم تا کودکمان راحتتر بپذیرد که برای ساعاتی در مهد کودک و دور از خانه مشغول آموزش و بازی شود؟

از مدت‌ها قبل برنامه‌ریزی کرده و کم کم او را آماده کنید:

کودک را برای ساعاتی از خود دور کرده و به منزل مادر بزرگ یا اطرافیان نزدیک مانند خاله یا عمه بفرستید.

هر روز در ساعتی مشخص او را به شهربازی برده و خودتان را از او دور کنید تا به تنهایی مشغول بازی با همسالان خود شود.

زمان‌هایی هم که در منزل هستید سعی کنید استقلال را به او آموزش دهید. به او بفهمانید که باید به تنهایی اسباب بازی‌های خود را جمع کند. باید به تنهایی لباس بپوشد، و در منزل سعی کنید کودک را به حضور کمرنگتان عادت دهید.

جدا خوابیدن کودک ضروریست:

کودکانی که در کنار والدین خود می‌خوابند به شدت وابسته هستند و این وابستگی بیش از حد می‌تواند ضربه روحی بزرگی به آن‌ها وارد کند. یکی از مسائل حائز اهمیت در زمینه تقویت استقلال و اعتماد به‌نفس کودک جدا کردن جای خواب کودک است. این عادت را هر چه در سن کمتری به کودک خود آموزش دهید، برای کودک بهتر است.

چند پیشنهاد برای عادت دادن کودک به تنهایی خوابیدن:

خواب نیمروزی:

زمانی که کودک در تخت خود برای خواب نیمروزی آماده می‌شود شما می‌توانید هر بار به بهانه‌های مختلف و برای چند دقیقه او را تنها بگذارید و تاکید کنید که اجازه ندارد به دنبال شما بیاید.

یکی از لباس‌های خود را برا او جا بگذارید:

بعد از اینکه فرزند خود را طبق عادت همیشگی خواباندید، یکی از لباس‌های خود را در تخت او قرار داده  و به اتاق خود بروید. زیرا کودک از طریق حس بویایی نیز متوجه حضور شما خواهد شد.

تخلیه کامل انرژی در طول روز:

یکی دیگر از روش‌های موثر و کارامد برای حل این مسئله این است که کودک در طول روز انرژی خود را تخلیه کند و کاملا خسته به تخت‌خواب برود تا در کم‌ترین زمان به خواب فرو برود. خسته کردن کودک در طول روز با بازی و فعالیت باعث می‌شود که براحتی به خواب رفته و فرصت بهانه گرفتن را نداشته باشد.

چند پیشنهاد عالی برای فرستادن کودک به مهد، با کمترین حد از مسائل و مشکلات احتمالی!

• کودک‌ را همواره تشویق کرده و از او در رابطه با محیط مهد کودک مربی و دوستانش سوال بپرسید.
• به غیر از آموزش‌ها و مسائلی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم باید از قبل درون کودک علاقه ایجاد کنید.
• اگر کودک استرس و یا ترس از موضوعی را دارد بگذارید درباره آن صحبت کند و سعی در رفع این استرس کنید.
• به کودک این اطمینان را بدهید که می‌تواند مشکلات خود را که در مهد پیش می‌آید با مربی خود در میان بگذارد.
• چند روز اول سعی کنید همراه کودک خود باشید و هر روز برای مدتی کوتاه در کلاس و کنار او حضور داشته باشید.
• از فعالیت‌هایی که کودک قرار است در مهدکودک تجربه کند با ذوق حرف بزنید درون او علاقه و هیجان لازم را ایجاد کنید.
• هر روز و در ساعت مشخص باید برای برگرداندن کودک به سراغ او بروید تا کودک احساس فراموش شدن را نداشته باشد.
• روز اول مهدکودک همراه او باشید. خودتان مربی‌ها و قسمت‌های مختلف مهد مانند میز و صندلی که باید بر روی آن بنشیند، اتاق بازی و دست‌شویی را به او نشان دهید.

تفاوت روحیات کودکان را درک کنید:

در این مقاله ما به نکاتی در رابطه با آماده سازی صحیح کودک برای رفتن به محیط مهد کودک اشاره کردیم. نکاتی که ما در اینجا به آن‌ها اشاره کردیم برای اکثر افراد جامعه یکسان است. اما این نکته را هم فراموش نکنیم که روحیات کودکان با یکدیگر متفاوت بوده و گاهی ممکن است برای یکی از کودکان هیچ کدام از این رهکارها تاثیرگذار نباشد. در این صورت والدین باید با کارشناسان متخصص در این زمینه مشاوره داشته و این مرحله از رشد و نبوغ فرزند خود را درست مدیریت کنند.